Hoe worden sociale bijdragen berekend?

Je kiest voor een avontuur als zelfstandige? Dan betaal je vanaf het eerste kwartaal een voorlopige sociale bijdrage. In de meeste gevallen zal dit een minimumbijdrage zijn. Je bijdrage verschilt naargelang je zelfstandige in hoofdberoep of in bijberoep bent. Na verloop van tijd herberekent je sociaal verzekeringsfonds je bijdrage op basis van je werkelijk netto belastbaar inkomen voor de periode in kwestie.

Per kwartaal

Een zelfstandige moet elk kwartaal sociale bijdragen betalen via een sociaal verzekeringsfonds zoals Liantis sociaal verzekeringsfonds. Dankzij deze bijdragen bouw je sociale rechten op.

Je betaalt eerst een voorlopige bijdrage die 2 à 3 jaar later herzien wordt, wanneer de belastingadministratie je werkelijke inkomen doorgeeft aan je sociaal verzekeringsfonds.

Op basis van je netto belastbaar inkomen

Je sociaal verzekeringsfonds berekent je sociale bijdragen op basis van je netto belastbaar beroepsinkomen als zelfstandige. Je netto belastbaar inkomen is gelijk aan je bruto-inkomsten, verminderd met:

  • je beroepskosten;
  • je betaalde sociale bijdragen;
  • eventuele bijdragen in het kader van een Sociaal VAPZ (Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen);
  • je verrekenbare verliezen.

Bijdragepercentage en beheerskosten

Op je netto belastbaar beroepsinkomen wordt een bijdragepercentage toegepast. Dit percentage is afhankelijk van de hoogte van je inkomen, maar zal doorgaans 20,5% bedragen.

Bovenop dat bedrag komt ook een beheerskost. Bij Liantis sociaal verzekeringsfonds bedraagt deze beheerskost 3,95%. Het totaalbedrag dat je bekomt, is je sociale bijdrage op jaarbasis. Om je kwartaalbijdrage te kennen, deel je dit bedrag door vier.

 

VOORBEELDKurt is aan de slag als stylist op zelfstandige basis. Na wat rekenwerk stelt hij vast dat zijn netto belastbaar beroepsinkomen 15.000 euro bedraagt. Hier staat een kwartaalbijdrage tegenover van 799,12 euro. De berekening gebeurt als volgt:
  1. 15.000 euro x 20,5% = 3.075 euro

  2. 3.075 euro x 3,95% = 121,46 euro
  3. 3.075 euro + 121,46 euro = 3.196,46 euro
  4. 3.196,46 euro / 4 = 799,12 euro

Bron: www.liantis.be

Wat zijn de belangrijkste aandachtspunten als u de overstap van het statuut van werknemer naar zelfstandige - of omgekeerd - overweegt?

1. Ziekte en invaliditeit

Zowel werknemers als zelfstandigen hebben recht op een terugbetaling van geneeskundige zorgen, zowel de grote (bevalling, ziekenhuisopname, heelkundige ingreep) als de kleine risico’s (dokters- en apothekerskosten, kinesist).

Maar bij arbeidsongeschiktheid is er een groot verschil. Een zieke bediende krijgt tijdens zijn eerste maand van afwezigheid zijn gebruikelijke loon van zijn werkgever. Vanaf de 31ste dag na de arbeidsongeschiktheid betaalt het ziekenfonds een uitkering, afhankelijk van het (begrensd) brutoloon. Eventueel kan de groepsverzekering die de werkgever heeft afgesloten nog een aanvulling betalen.

 Vrouw met uitleg

Zelfstandigen krijgen pas vanaf de tweede maand van arbeidsongeschiktheid een uitkering. Die is forfaitair en is dus even hoog voor iedereen. ‘Zelfstandigen die hun inkomenspeil van voor hun arbeidsongeschiktheid willen behouden, moeten een verzekering gewaarborgd inkomen afsluiten. Die betaalt een vergoeding boven op de uitkering van het ziekenfonds’, zegt Bruyninckx. De premie voor die verzekering hangt af van uw keuzes. Wilt u verzekerd zijn vanaf de eerste dag ongeschiktheid of pas na een maand? Vanaf welk percentage van arbeidsongeschiktheid moet er een uitkering zijn?

2. Arbeidsongevallen

Bij een arbeidsongeval of bij ziekte vallen de zelfstandigen terug op de gewone arbeidsongeschiktheidsverzekering van het ziekenfonds (zie onder 1). Werknemers zijn veel beter beschermd: ze krijgen uitkeringen van de arbeidsongevallenverzekeraar of van het fonds voor beroepsziekten, onder meer een levenslange rente bij blijvende arbeidsongeschiktheid. Alle medische kosten worden volledig terugbetaald. Zelfstandigen die zich even goed willen verzekeren bij een privéverzekeraar, zullen dat voelen aan de verzekeringspremie.

3. Bevalling

Zelfstandige moeders hebben recht op twaalf weken moederschapsrust, waarbij ze een moederschapsuitkering van hun ziekenfonds ontvangen. ‘Sinds dit jaar moeten de sociale bijdragen van het kwartaal na de bevalling niet meer betaald worden. De rechten voor dat kwartaal blijven wel behouden’, zegt Bruyninckx. Voorts kunnen zelfstandige moeders via hun sociaal verzekeringsfonds 105 gratis dienstencheques aanvragen, waarmee ze huishoudelijke hulp kunnen betalen.

Zwangere werkneemsters hebben recht op 15 weken moederschapsrust. In die periode wordt geen loon uitbetaald, maar is er een tussenkomst van het ziekenfonds.

4. Kinderbijslag

Sinds 1 juli 2014 zijn de gezinsbijslagen voor loontrekkenden en zelfstandigen dezelfde. Daardoor zijn alle verschillen op het vlak van kraamgeld bij de geboorte, de adoptiepremie en de kinderbijslag weggewerkt.

5. Jaarlijkse vakantie

Voor een zelfstandige is het verhaal kort: niet werken is geen inkomen. Werknemers hebben jaarlijks recht op 20 betaalde vakantiedagen als ze het voorgaande kalenderjaar een volledig jaar gewerkt hebben. Daarnaast ontvangen ze jaarlijks dubbel vakantiegeld (92 procent van een normaal maandloon).

geld

 

6. Werkloosheid

Werknemers die een minimumperiode aan de slag zijn, hebben recht op een werkloosheidsuitkering als ze hun job verliezen. Het bedrag hangt af van de familiale situatie, de duur van de werkloosheid en het laatste loon.

Voor zelfstandigen is er in de regel geen werkloosheidsuitkering. Wel zijn er uitzonderingen. Zelfstandigen die voordien lang genoeg werknemer geweest zijn, hebben in bepaalde situaties wel recht op een werkloosheidsuitkering nadat ze hun zaak hebben stopgezet.

7. Pensioen

‘Het pensioen blijft het grootste struikelblok voor een zelfstandige’, zegt Bruyninckx. ‘Bij de gemiddelde zelfstandige bedraagt dat ongeveer 60 procent van het werknemerspensioen.’ Een zelfstandige heeft wel mogelijkheden om een aanvullend pensioenkapitaal op te bouwen: het vrij aanvullend pensioen zelfstandigen (VAPZ), een interne pensioentoezegging, een bedrijfsleidersverzekering,...

8. Kosten

Tot slot zijn er kosten die een zelfstandige zelf moet dragen: pc, bureel,...

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Concreet voorbeeld:

Vraagteken

 

De dertigjarige verpleegster Jana verdient met haar baan in het ziekenhuis maandelijks 2.650 euro bruto, aangevuld met 250 euro bruto aan toeslagen voor nachtdienst en weekendwachten. In haar loonpakket zitten maaltijdcheques ter waarde van 6 euro per gewerkte dag, een groepsverzekering voor pensioenopbouw en een hospitalisatieverzekering. Netto (na aftrek van socialezekerheidsbijdragen en bedrijfsvoorheffing) krijgt Jana 2.000 euro per maand.

Jana overweegt om als zelfstandig verpleegster aan de slag te gaan. Ze vraagt zich af hoeveel ze moet verdienen om een vergelijkbaar inkomen en evenwaardige sociale bescherming te hebben.

‘Zo’n berekening moet vertrekken van het netto belastbaar jaarinkomen dat Jana als werknemer heeft. De effectieve belastingberekening voor een loontrekkende en een zelfstandige is hetzelfde’, zegt Bert Hens, expert bij Acerta Sociaal Verzekeringsfonds.

 

LOONPAKKET ALS WERKNEMER

      Bruto basisloon: 2.650 euro

      + toeslagen voor nachtdienst,… 250 euro

      = totaal bruto maandloon 2.900 euro

Netto belastbaar jaarloon (incl. eindejaarspremie en vakantiegeld) 30.813 euro

 

 

INKOMSTEN ALS ZELFSTANDIGE

Netto belastbaar te verdienen als zelfstandige 30.813 euro

      + sociale bijdrage als zelfstandige 6.982 euro

      + maximumbedrag VAPZ-bijdrage 2.636 euro

      + extra pensioenopbouw 1.500 euro *

      + polis gewaarborgd inkomen 700 euro *

      + kostenbudget (vervoer, gsm, pc, bureel,…) 12.500 euro *

      + compensatie maaltijdcheques 1.080 euro

= totaal bruto te verdienen als zelfstandige 57.211 euro

Maandelijks te verdienen (bruto-omzet) 4.767 euro

*Richtbedrag aan te passen naargelang de persoonlijke behoeften.

Bron: Acerta Sociaal Verzekeringsfonds

ITAA erkenning

Tellent BV is ITAA erkend als Tax Accountant onder nr 50.758.379 

Olivier Van Damme is ITAA erkend als Tax Accountant onder nr 11.242.502

Algemene en factuurvoorwaarden + Privacyverklaring

Klik hier voor de algemene en factuurvoorwaarden.

Klik hier voor de Privacyverklaring

Klik hier voor de Cookieverklaring

Contact Us

Kantoor: Kemzekedorp 34, B-9190 Kemzeke (Stekene) 
Telefoon: +32 (0)479 08 85 85 
E-Mail: Olivier.vandamme@tellent.be
Web: http://tellent.be